Verkenning van uitdagingen en kansen in de samenwerking tussen verslavingszorg en sociaal domein
Verslavingszorg en partijen in het sociaal domein werken aan dezelfde doelen: (herstel van) eigen regie, veerkracht (positieve gezondheid) en samenredzaamheid. In het project ‘Bouwstenen voor herstel’ beschreven onderzoekers, in co-creatie met de praktijk, voorbeelden van bouwstenen voor een herstelinfrastructuur, gekoppeld aan de cliëntreis van ‘Stella’. In dit artikel laten we zien hoe verslavingszorg en sociaal domein elkaar aanvullen als het gaat om herstelondersteuning bij verslaving en hoe ze samen de zorg beter rondom en met de cliënt kunnen organiseren. We gaan daartoe in op enkele uitdagingen die deelnemers als essentieel aanmerkten in werkzame herstelpraktijken van verslavingszorg en sociaal domein op het gebied van taal, stigma en vrije ruimte.
Inleiding
Verslaving is vaak een langdurige en complexe aandoening, die gepaard kan gaan met problemen op andere levensgebieden zoals gezondheid, arbeid, financiën, justitie en het sociaal leven. Een integrale of holistische visie is daarom het uitgangspunt van de herstelbenadering. [1] In herstelprocessen staan de mogelijkheden en krachten van de mens centraal en hebben zij zo veel mogelijk de regie over hun eigen leven. Dit betekent dat naast aandacht voor middelengebruik, huisvesting en inkomen, er ook aandacht moet zijn voor sociale binding, identiteit, autonomie en een betekenisvolle rol of plaats in de maatschappij. [2,4] Er is steeds meer bekend over de aspecten van iemands leven die met herstel samenhangen. [3] Op de lange termijn verkleint aandacht voor herstel de kans op een terugval. [5]