Artikelen met narratieven op weg naar een gedeelde werkdefinitie van herstel
In deze serie artikelen verschijnt het eerste artikel onder bovenstaande titel. Hierin geven we een aanzet om het narratief van ervaringen en ervaringsdeskundigheid bloot te leggen over waardigheid, mensenrechten en burgerschap. Aanleiding tot deze zoektocht is het ontbreken van een gedeelde (cliënten en hun naasten, zorgaanbieders, financiers en anderen) werkdefinitie en omschrijving van herstel, en de praktijk die we in ons professioneel bestaan hebben ervaren.
Inleiding
De in Nederland ontwikkelde zorgstandaarden1 met herstel als uitgangspunt worden slechts mondjesmaat toegepast. Ook ligt in de huidige zorg het accent te zwaar op klinisch herstel2 en te weinig op de andere aspecten van herstel, in het bijzonder maatschappelijk herstel. Daarin zien we onder andere het hiërarchisch rangschikken van (wetenschappelijke) kennis en het grotendeels ontbreken van contextuele invloeden van zorg(programma’s). Vanwege het ontbreken van consensus over de kern en afbakening van het afhankelijkheidssyndroom, onder meer door het schuren tussen bijvoorbeeld twee paradigma’s in de verslavingszorg, maar ook door maatschappelijke en institutionele exclusiemechanismen die de context sterk beïnvloeden3. Gebrekkige zeggenschapsverhoudingen, zowel voor cliënten als voor medewerkers, zorgen voor dilemma’s in de uitvoering van herstelondersteunende zorg. Deze moet op de persoon afgestemd zijn op basis van een vruchtbare coalitie tussen cliënten en diens naasten en de professional, zonder te vervallen in het Nederlandse polderen4.