Een vergelijkend onderzoek naar cliëntkenmerken in de verslavingszorg
Binnen de verslavingszorg wordt zowel de reguliere als de forensische doelgroep behandeld, maar het is onbekend of beide doelgroepen van elkaar verschillen. Er is niet eerder onderzoek gedaan naar dit onderscheid, terwijl inzicht in mogelijke verschillen belangrijk is om behandeling te kunnen optimaliseren en de kans op recidive bij de forensische doelgroep te verminderen.
Inleiding
Verslavingsproblematiek wordt volgens de DSM-5 [1] gediagnosticeerd als een stoornis in het gebruik van alcohol of een ander middel, waarbij de problematiek zich vaak verspreidt over meerdere leefgebieden, zoals relaties, sociaal functioneren, werk, wonen en financiën, maar ook op justitieel gebied. Hoewel er geen één-op-één relatie is te vinden tussen middelengebruik en delictgedrag – want lang niet alle middelengebruikers vertonen crimineel gedrag en lang niet alle delinquente personen gebruiken alcohol en/of drugs – wordt de samenhang tussen verslaving en crimineel gedrag al jarenlang aangetoond, zowel in het buitenland [2-5] als in Nederland [6-7], en dit voor zowel mannen als vrouwen [8-9]. Jongeren die middelen gebruiken, blijken minstens twee keer zoveel gewelds- en vermogensdelicten te plegen als jongeren die geen middelen gebruiken [8]. Wanneer het drugsgebruik toeneemt, neemt bijna altijd de vermogenscriminaliteit toe [9], waarbij het meestal gaat om heroïne- en cocaïnegebruik [10-12]. Alcoholgebruik wordt vaak geassocieerd met (huiselijk) geweld [13-15]. Middelenmisbruik, vooral de combinatie van alcohol en drugs, is een voorspellende factor voor (recidive van) criminaliteit [15].