Een literatuuroverzicht
Cannabisgebruik (wiet/marihuana of hasj) tijdens de zwangerschap is tot op heden een onderbelicht onderwerp. Er zijn aanwijzingen dat cannabisgebruik in de zwangerschap de gezondheid van zwangere vrouwen en hun nakomelingen kan beïnvloeden. In dit overzichtsartikel wordt de stand van zaken omtrent cannabisgebruik in de zwangerschap uiteengezet. Een overzicht van de wetenschappelijke literatuur omtrent (de voorspellers van) cannabisgebruik in de zwangerschap en de mogelijke gevolgen voor de ontwikkeling van het kind, en aanbevelingen voor toekomstig onderzoek worden gegeven.
Epidemiologie
Wereldwijd is cannabis een van de meest gebruikte genotsmiddelen, zowel onder mannen als onder vrouwen (zwanger of niet). In een nationaal bevolkingsonderzoek in de Verenigde Staten (VS) onder vrouwen in de vruchtbare leeftijd van 18 tot 44 jaar bleek dat de prevalentie van recent cannabisgebruik (d.w.z. het gebruik in de afgelopen maand) tijdens de zwangerschap toenam van 2,4% in 2002 tot 3,9% in 2014, terwijl de prevalentie van cannabisgebruik onder niet-zwangere vrouwen steeg van 6,3% in 2002 tot 9,3% in 2014 [1]. In Nederland was van 2002 tot 2006 het cannabisgebruik door zwangere vrouwen ongeveer 3% [2] Dit werd gemeten met vragenlijsten en urinetesten. Het Trimbos Instituut heeft in 2016 en 2018 middelengebruik uitgevraagd met vragenlijsten tijdens consultatiebureaubezoeken [3]. In dit onderzoek bleek de prevalentie een stuk lager te liggen: ongeveer 0,5% van de zwangere vrouwen gebruikte cannabis. Dit was retrospectief gemeten, dat wil zeggen dat het gebruik in de zwangerschap werd nagevraagd nadat de kinderen geboren waren. Belangrijk om te noemen is dat over het algemeen de data laat zien dat vrouwen die cannabis gebruiken tijdens de zwangerschap vaker dagelijkse gebruikers zijn [2, 4] en dat zwangere vrouwen die cannabis gebruiken eerder voldoen aan de criteria voor verslaving of een stoornis in het gebruik van cannabis (18,1% versus 11,4%) in vergelijking met niet-zwangere vrouwen [4].