Ga naar de inhoud

Overzicht

Nieuws uit internationaal onderzoek

Rookstop en de rol van de hulpverlener

Eén van de grootste winsten op gezondheidsvlak valt te halen bij het stoppen met roken. Soms bestaat er echter wat schroom bij hulpverleners om dit bespreekbaar te maken. Wu con suis (2025) onderzochten in een gerandomiseerde opleiding welk discours het beste werkte om deze schroom te overwinnen, tussen een morele verplichting, een shared decision-making en een neutrale houding. De morele verplichting motiveerde de hulpverlener het meest om actief aan de slag te gaan. Ook Puljević et al. (2025) keken in een kwalitatief onderzoek hoe het beste barrières voor rookstop te overwinnen. Goede kennis, ervaringsdeskundigheid en een rookvrije omgeving bleken hierin zeer belangrijk.

Wu, A.D., Hartmann-Boyce, J., Perera, R., Begh, R., & Lindson, N. (2025). Investigating attitudes and framing moral responsibility in healthcare professionals for smoking cessation interventions. British Journal of Health Psychology, 30(4), e70025. https://doi.org/10.1111/bjhp.70025

Puljević, C., Holland, A., Gartner, C., Roennfeldt, H., Elvidge, N., Siskind, D., & Wyder, M. (2025). Barriers and Facilitators of Smoking Cessation Among People Receiving Treatment for Mental Health Disorders: Perspectives of Healthcare Providers. Community Mental Health Journal, 10.1007/s10597-025-01526-0. Advance online publication. https://doi.org/10.1007/s10597-025-01526-0

Je moet ingelogd zijn om de rest van de inhoud te bekijken. Alsjeblieft . Geen lid? Join Us

In balans over de bank

Kwantitatief haalbaarheidsonderzoek naar de bijdrage van een psychomotorische werkvorm op arousalregulatie van volwassenen met een dubbele diagnose

 

Inleiding

Ineffectieve arousalregulatie komt frequent voor bij mensen met een dubbele diagnose en vormt een belangrijk aangrijpingspunt in behandeling. Dit haalbaarheidsonderzoek had tot doel om de bijdrage van de psychomotorische werkvorm ‘de omgekeerde bank’ bij mensen met een dubbele diagnose te onderzoeken, gericht op het herkennen en reguleren van opkomende arousal.

Je moet ingelogd zijn om de rest van de inhoud te bekijken. Alsjeblieft . Geen lid? Join Us

Verdwaald in het netwerk

Kwalitatieve studie over de toegankelijkheid van de Belgische geestelijke gezondheidszorg voor mensen met problemen met middelengebruik

 

Deze studie onderzoekt hoe personen met problemen met middelengebruik (PMG) de toegankelijkheid van de geestelijke gezondheidszorg ervaren binnen de context van de Belgische ‘Artikel 107’-hervorming. Sinds 2010 beoogt deze hervorming een beter geïntegreerd en meer samenhangend zorgsysteem, waarbij personen met PMG als prioritaire doelgroep worden beschouwd. Toch is er weinig bekend over hoe deze hervorming hun herstelproces en ervaringen met zorg beïnvloedt.

Je moet ingelogd zijn om de rest van de inhoud te bekijken. Alsjeblieft . Geen lid? Join Us

Van overleven naar leven: mijn weg naar herstel

In juli 2016 begon voor mij een nieuw leven. Een leven in herstel, volledig abstinent. Sinds die tijd heb ik geen alcohol of andere middelen meer gebruikt. Die keuze is voor mij essentieel. Want ik weet: voor mij werkt matiging niet. Eén is te veel, en duizend is nooit genoeg.

Mijn eerste stap richting herstel zette ik een jaar eerder, in 2015, in de reguliere verslavingszorg. Hoewel goed bedoeld, bleek dat voor mij niet voldoende. Het voelde te vrijblijvend, te lief. Alsof ik nog te veel ruimte kreeg om mezelf voor de gek te houden. Wat ik nodig had, was iets wat écht zou doordringen. Dat kwam in de zomer van 2016, toen ik alles was kwijtgeraakt: mijn huis, werk, vertrouwen en verbinding. Vanuit de bodem stapte ik een kliniek binnen voor een Minnesota-behandeling. Die periode was intens, pijnlijk, maar ook levensveranderend. Voor het eerst in mijn leven voelde ik daar de kracht van echte verbinding. Verbinding met lotgenoten, met mezelf, met herstel. Vriendschappen die ik daar sloot, draag ik tot op de dag van vandaag met me mee.

Je moet ingelogd zijn om de rest van de inhoud te bekijken. Alsjeblieft . Geen lid? Join Us

Prevalentie van middelengebruik en gebruikspatronen onder dove en slechthorende personen: een scoping review

Inleiding

In het onderzoek naar middelengebruik is er een gebrek aan inzicht in de prevalentie en gebruikspatronen binnen de populatie dove en slechthorende (d/sh) personen, en in hoeverre deze verschillen van die in de horende samenleving. Er werd een scoping review uitgevoerd van 37 studies met als doel te inventariseren wat er in de internationale literatuur bekend is over de prevalentie en patronen van middelengebruik bij doven en slechthorenden, evenals de in deze studies gehanteerde onderzoeksmethoden.

Je moet ingelogd zijn om de rest van de inhoud te bekijken. Alsjeblieft . Geen lid? Join Us

M/V-paradoxen

Laatst werd ik na de overdracht door een collega spreekwoordelijk op de vingers getikt. Ik had uit de dienst overgedragen dat wij een 63-jarige dame hadden opgenomen. Ik werd erop gewezen dat het woord ‘dame’ tegenwoordig kan worden opgevat als seksistisch taalgebruik, met het verzoek in de overdracht genderneutraal te communiceren. Zo wordt ook in de trein niet meer gesproken over ‘beste dames en heren’, maar ‘beste passagiers’. Uiteraard ben ik bereid rekening te houden met dergelijke gevoeligheden. En taal doet ertoe! Zeker binnen de verslavingszorg weten we dat maar al te goed. We spreken immers ook niet meer over ‘verslaafden’ of ‘junkies’.

Je moet ingelogd zijn om de rest van de inhoud te bekijken. Alsjeblieft . Geen lid? Join Us

Abstract verpakt

 

Forum met banden met de alcoholindustrie vertoont vooringenomenheid bij beoordeling van wetenschappelijk onderzoek

Een nieuwe studie van het Canadian Institute for Substance Use Research (CISUR) van de Universiteit van Victoria toont aan hoe industrieën die verband houden met gezondheidsschade – zoals tabak, fossiele brandstoffen en in dit geval alcohol – de evaluatie van wetenschappelijk onderzoek kunnen verstoren door middel van industrievriendelijke commentaar.

Zij analyseerden 268 papers die sinds 2010 online zijn gepubliceerd door het International Scientific Forum on Alcohol Research (ISFAR). ISFAR omschrijft zichzelf als een internationale groep van “uitgenodigde artsen en wetenschappers die specialisten zijn in hun vakgebied en zich inzetten voor evenwichtige en goed onderzochte analyses met betrekking tot alcohol en gezondheid.” CISUR stelde echter vast dat hoewel ISFAR al lang banden heeft met de alcoholindustrie, het nog steeds in de media geciteerd wordt als een gezaghebbende stem over zaken die verband houden met alcohol en gezondheid.

Het team ontdekte dat studies die een industrievriendelijk verhaal ondersteunden, tien keer meer kans hadden om een positieve beoordeling van ISFAR te ontvangen dan studies die anders suggereerden.

Tim Stockwell, co-auteur van de studie besluit: “Deze analyse bevestigt de indruk dat ISFAR een industrievriendelijke echokamer is waarvan de kritieken meer worden bepaald door de vraag of de conclusies in onderzoeks-papers hen bevallen dan door wetenschappelijke verdienste. We hebben dit draaiboek eerder gezien met de tabaksindustrie die probeert de wetenschap rond de schade van roken in diskrediet te brengen.”

James M. Clay, Tim Stockwell, Su Golder, Keegan Lawrence, Jim McCambridge, Nicole Vishnevsky, Alexandra Zuckermann, Timothy Naimi, The International Scientific Forum on Alcohol Research (ISFAR) critiques of alcohol research: Promoting health benefits and downplaying harms, Addiction, 2025 Jul 9. doi: 10.1111/add.70132

Je moet ingelogd zijn om de rest van de inhoud te bekijken. Alsjeblieft . Geen lid? Join Us

Gesprek in monoloogvorm met Melanie, 44 jaar

 

7 oktober, Arnhem

Gesloten deur

Melanie arriveerde iets voor vijven op de fiets bij het lunchcafé waar Martinus en ik buiten staand een verrassende mededeling voor haar hadden. Enigszins beschaamd moesten we op zoek naar een andere locatie. De plek waar we hadden afgesproken, In de Weerd, sloot namelijk de deuren op het afgesproken tijdstip. Jammer, want het project ‘In de Weerd’ is een initiatief van zeven Arnhemse organisaties die ieder op eigen wijze Arnhemmers inspireren tot meedoen. Het Lunchcafé ‘Geniet in de Weerd’ baten ze uit om hun relaties en klanten te ontvangen. Dit centrum leek ons een treffende symbolische ontmoetingsplaats.

Ons eerste interview hadden we daar die middag al gehouden. Dus snel op zoek naar een alternatief. Na enig vragen kwamen we in de imposant fraaie Rozet, de Openbare Bibliotheek. Daar konden we een rustige plek veroveren. Zo zie je maar dat met een goede voorbereiding niets over het hoofd kan worden gezien.  

Je moet ingelogd zijn om de rest van de inhoud te bekijken. Alsjeblieft . Geen lid? Join Us

R-Connect. De verbinding (her)vinden met jezelf en anderen om emotieregulatie te versterken

Naast het gekende problematische gebruik van middelen wordt verslaving vaak gekenmerkt door een verlies aan verbinding; zowel verbinding met jezelf als met anderen. In contact staan met je lichaam, en dus ook met je gevoelens en emotionele behoeften, is belangrijk om je gedrag te sturen en in je behoeften te kunnen voorzien. Het uitgangspunt van onze interventie, R-Connect, is de overtuiging dat patiënten helpen om terug connectie te laten maken, met zichzelf en met anderen, een belangrijke sleutel kan zijn in hun herstel. Vanuit de connectie met hun lichaam en hun gevoelens, kunnen patiënten immers op zoek gaan naar wat ze nodig hebben en, in sensitieve verbinding met anderen, correctieve ervaringen opdoen op vlak van emotieregulatie, waardoor ze hopelijk minder snel grijpen naar middelen om zichzelf te reguleren. Het herstellen van verbindingen helpt hen om gedrag te stellen en beslissingen  te nemen die hun herstel op lange termijn ten goede kan komen.  

Via kadering en ervaringsoefeningen, bewust geselecteerd door de bewegingstherapeut en psychologe, worden patiënten uitgedaagd om terug beter in contact te komen met hun lichaam en hun gevoelens. Door de oefeningen in groep aan te bieden, ervaren ze ook verbondenheid en co-regulatie met anderen. Via nabespreking in groep wordt de link met hun middelengebruik gemaakt en worden verdere toepassingen van de interventie in het dagelijks leven toegelicht. 

Op de afdeling Verslavingszorg van Alexianen Zorggroep Tienen werd, door de psychologe (K.V.) en bewegingstherapeut (R.V.), een nieuwe therapeutische module ontwikkeld genaamd ‘R-Connect’. In deze sessies worden ervaringsoefeningen aan patiënten met een verslaving aangereikt met als doel (terug) in verbinding te komen met zichzelf en met anderen. Het (her)vinden van deze connecties bevordert het herstel en de nuchterheid van patiënten. De verbinding met eigen lichaam, emotionele behoeften en gevoelens helpt hen immers richting geven aan hun gedrag in functie van nuchterheid en levenskwaliteit.

In dit artikel gaan we in op de achtergrond, setting en praktisch verloop van de sessies R-Connect.

Je moet ingelogd zijn om de rest van de inhoud te bekijken. Alsjeblieft . Geen lid? Join Us